İslam dininin utanmağa münasibəti necədir?
Mьəllif: admin1
Tarix: 21-01-2022, 20:19
İslam dininin utanmağa münasibəti necədir?
Həya və utanmaq nisbi bir anlayışlardır və mövqedən aslı olaraq müsbət və ya mənfi hal ala bilər.

Dini mətnlər də bunu təsdiqləyir. İslam Peyğəmbəri (s) bu məsələyə işarə edərək buyurur: “Həya və utanmaq 2 növdür; ağıl və hikmətə əsaslanan həya və səfehliyə və axmaqlığa söykənən həya. Hikmətli həya elm gətirər, axmaqcasına baş verən həya isə cəhalət.” (Kafi c 2, s 106)

Məsumların hədislərində qeyd olunan həya növlərinə də toxunulur:

a)Bəyənilən həyalar:

1.Allah və mələklərdən utanmaq

Allahın Elçisi: “Qonşularından həya etdiyin kimi, Allahdan da həya et! Çünki Allahdan həya etmək yəqini artırar.” (Bihar c 75, s 200)

2.Özündən həya etmək

Əli (ə): “İnsanın özündən həya etməsi imanının səmərəsidir.” (Uyunul-hikəm s 121)

Yenə o Həzrət buyurur: “Aşkarda etməyə utandığın işdən gizlində də çəkin. Həmçinin insanlara nisbət verildiyi zaman inkar etdikləri və üzür istədikləri işlərdən də uzaq ol.” (Həmin mənbə s 231)

3.Naməhrəmlə münasibətdə həyalı olmaq

“Sonra (Şüeybin (ə) qızından) biri həya edərək (Musanın) yanına gəlib dedi” (Qisəs surəsi, ayə 25).

b)Bəyənilməyən həyalar:

1.Gözəl əməlin tərkinə səbəb olan həya

Peyğəmbər (s): “Heç bir işi riya ilə görmə və həya edib tərk etmə.” (Tuhəful-uqul s 58)

2.Elmli olmağa maneə olan həya

Əli (ə): “Heç kim bilmədiyi şeyi öyrənməkdən utanmasın.” (Nəhcül-bəlağə 82-ci hikmət)

3.Bilməməyi etiraf etməyə qoymayan həya

Əli (ə): “Heç kim bilmədiyi bir şey barədə soruşulduqda “bilmirəm” deməyə utanmasın.” (Həmin mənbə)

4.Qonağa qulluq etmək

Əli (ə): “3 şey var ki, görüldüyü zaman həya olunmamalıdır; qonağa qulluq etmək, ata anaya hörmət olaraq ayağa qalxmaq, öz haqqını az da olsa tələb etmək.” (Uyunul-hikəm s 212)

5.Haqqı deməyə maneə törədən həya

Əli (ə): “Haqqı deməyə utanan şəxs axmaqdır.” (Ğurərul-hikəm s 628)

6.Yardım etmək

Əli (ə): “Az miqdarda yardım etməkdən utanma, çünki ümüdsüz qoymaq ondan daha azdır.” (Nəhcül-bəlağə 67-ci hikmət)


İslamquest.net
Oxşar xəbərlər
«    Mart 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031